چرا نباید غذای سگ و گربه را با هم تعویض کنید

تعویض غذای سگ و گربه سلامت این حیوانات را تهدید کرده و عواقب جدی دارد. رعایت تغذیه اختصاصی و اصولی، کلید شادابی و طول عمر آن ها است.

در سال‌ های اخیر با افزایش روز افزون نگهداری از حیوانات خانگی در خانواده‌های ایرانی، موضوع تغذیه صحیح و اصولی سگ و گربه به یکی از دغدغه‌ های مهم صاحبان این حیوانات تبدیل شده است. بسیاری از دوستداران حیوانات، با نیت صرفه‌جویی، راحتی یا حتی از سر دلسوزی، گاهی اقدام به تعویض غذای سگ گربه می‌کنند و تصور دارند که چون هر دو حیوان گوشت‌خوار محسوب می‌شوند، می‌توانند از یک نوع غذا استفاده کنند.

گرچه در نگاه اول این کار ساده و بی‌ضرر به نظر می‌رسد، در واقع می‌تواند به بروز مشکلات تغذیه‌ای و سلامتی جدی در هر دو حیوان منجر شود. در این مقاله به بررسی دقیق دلایل علمی و عملی ممنوعیت این کار می‌پردازیم و دلایل این که چرا غذای این دو حیوان برای یک دیگر مناسب نیست را بیان می کنیم.

تفاوت‌های اساسی اصول تغذیه‌ بین سگ و گربه

با وجود شباهت‌ های رفتاری و ظاهری میان سگ و گربه، نیازهای تغذیه‌ ای این دو حیوان خانگی تفاوت‌ های بنیادینی با یک دیگر دارد. سگ‌ ها از نظر فیزیولوژیکی در گروه حیوانات همه‌ چیز خوار قرار می‌گیرند و می‌توانند از ترکیبات متنوعی شامل گوشت، غلات و سبزیجات برای تأمین انرژی و مواد مغذی استفاده کنند. در مقابل، گربه‌ها گوشت‌ خواران اجباری هستند و بدنشان برای حفظ سلامت به ترکیباتی خاص نیاز دارد که فقط در منابع حیوانی یافت می‌شود. به همین دلیل، اصول تغذیه گربه و سگ از نظر میزان پروتئین، چربی و ویتامین‌ها به‌طور کامل با یکدیگر متفاوت است.

این تفاوت‌ های بنیادی باعث می‌شود که تعویض غذای سگ گربه نه‌تنها یک انتخاب اشتباه، بلکه اقدامی خطرناک برای سلامت حیوانات باشد. غذایی که برای سگ طراحی شده است، نمی‌تواند نیازهای خاص گربه به اسیدهای آمینه، ویتامین A یا تورین را تأمین کند، در حالی که غذای گربه نیز ممکن است برای دستگاه گوارش و متابولیسم سگ بیش از حد چرب یا پرانرژی باشد. بنابراین شناخت و رعایت اصول تغذیه‌ای اختصاصی هر گونه، شرط اصلی حفظ سلامت، طول عمر و شادابی حیوانات خانگی است.

جایگاه تغذیه‌ سگ و گربه در زنجیره غذایی

گربه‌ها حیواناتی گوشت‌ خوار مطلق هستند؛ یعنی متابولیسم بدنشان به گونه‌ ای تنظیم شده که نیاز به گوشت دارند و توان تبدیل مقادیر زیاد مواد گیاهی به مواد مغذی را ندارد. سگ‌ ها در عوض می‌توانند رژیم غذایی متنوع‌ تری داشته باشند و به عنوان حیواناتی نزدیک به همه‌ چیزخوار (omnivore) شناخته می‌شوند؛ آن‌ها می‌توانند از منابع گیاهی و حیوانی استفاده کنند. این تفاوت پایه‌ای باعث می‌شود که نیازهای غذایی گربه نسبت به سگ بسیار متفاوت‌ باشد.

پروتئین و اسیدهای آمینه ضروری

گربه‌ها نیاز بالایی به پروتئین دارند؛ حداقل نیاز به پروتئین خام در غذای خشک گربه حدود ۲۶٪ است، در حالی که برای سگ این مقدار به میزان قابل توجهی کمتر است. برخی اسیدهای آمینه مانند تورین (taurine) برای گربه حیاتی‌اند، چرا که گربه قادر به سنتز کافی آن در بدن نیست. کمبود تورین می‌تواند منجر به مشکلات قلبی، تخریب شبکیه چشم و سایر موارد جدی شود.

همچنین گربه‌ها به اسید آرشیدونیک (arachidonic acid) نیاز دارند که خود نمی‌ توانند آن را تولید کنند، در حالی که سگ در بیشتر مواقع می‌تواند مقدار کافی آن را بسازد.

ویتامین‌ ها و مواد معدنی خاص

گربه‌ ها توان تبدیل برخی پیش‌ سازهای ویتامین‌ ها مانند ویتامین A را ندارند. آن‌ها نیاز به شکل پیش‌ساخته ویتامین A دارند که در غذا تأمین شود، در حالی که سگ قادر است از پیش‌سازها آن را بسازد. همچنین نیاز گربه به نیاسین (niacin) نیز بیشتر است و اگر غذا کمبود آن داشته باشد، مشکلات پوست و مو و متابولیسم به وجود می‌آید.

در مورد سگ نیز می‌توان گفت که مقادیر بعضی از ویتامین‌ها و مواد معدنی به خصوص ویتامین D یا چربی‌های اضافی در غذای گربه می‌تواند بیش از حد باشد و برای سگ خطرناک باشد.

چربی و انرژی

غذای گربه معمولا چربی بیش تری دارد و از نظر کالری متراکم‌ تر است. چون گربه برای تأمین انرژی باید مقدار بیش تری کالری از خوراک بگیرد. اگر سگ به مدت طولانی غذای گربه بخورد، ممکن است دچار اضافه وزن، مشکلات گوارشی یا پانکراتیت شود. به طور خلاصه، فرمول‌ بندی غذای سگ با گربه بسیار متفاوت است و تعویض بدون توجه به این تفاوت‌ها می‌تواند عواقب ناگواری داشته باشد.

نکات مهم در تعویض غذای سگ و گربه

• سگ و گربه نیازهای تغذیه‌ای بسیار متفاوتی دارند، و غذای طراحی شده برای یکی معمولا برای دیگری مناسب نیست.
• تعویض غذای سگ و گربه می‌تواند منجر به کمبودهای تغذیه‌ ای، بیماری‌های جدی و مشکلات متابولیک شود.
• حتی اگر حیوان یک یا دو بار غذای گونه مقابل را بخورد، معمولا مشکلی پیش نمی‌آید، اما نباید تبدیل به عادت شود.
• در خانه‌ ای با سگ و گربه، باید تدابیری برای جدا کردن غذای آن‌ ها در نظر گرفت تا از خوردن غذای مشترک جلوگیری شود.

راهکارهایی برای تغذیه صحیح در خانه‌ ای با سگ و گربه

زندگی در خانه‌ای که هم سگ و هم گربه در آن نگهداری می‌شوند، نیازمند دقت و برنامه‌ریزی ویژه در زمینه تغذیه است. هر یک از این حیوانات نیازهای غذایی متفاوتی دارند و کوچک‌ترین اشتباه در نحوه‌ی غذا دادن می‌تواند به رقابت، استرس یا حتی مشکلات سلامتی منجر شود. رعایت اصول تغذیه‌ای درست، جداسازی محیط غذا و کنترل رفتار غذایی حیوانات از مهم‌ترین اقداماتی است که به حفظ آرامش و سلامت آن‌ها کمک می‌کند. در ادامه، چند راهکار عملی برای مدیریت صحیح تغذیه در چنین محیطی ارائه می‌شود.

• جدا کردن محل غذا: ظرف غذای گربه را در جایی قرار دهید که سگ نتواند به آن دسترسی داشته باشد؛ مثلاً روی میز، قفسه یا مکان‌هایی که سگ به آنجا نمی‌رسد.
• غذا دادن در زمان های متفاوت: به جای اینکه غذا را همیشه در اختیار حیوان بگذارید (غذای آزاد)، زمان مشخصی برای غذا دادن تعیین کنید و پس از مدت کوتاهی ظرف‌ها را جمع کنید. این کار از خوردن غذای گونه مقابل جلوگیری می‌کند.
• استفاده از ظرف‌ هایی با ارتفاع یا مانع: برای گربه ظرفی قرار دهید که فقط جثه گربه بتواند به آن دست یابد، مثلاً ظرف داخل قفسه‌ای با ورودی کوچک‌تر، یا در ارتفاعی که سگ نتواند برسد.
• کنترل اشتها و وزن: به وزن و وضعیت بدنی هر حیوان نظارت داشته باشید؛ اگر سگ اضافه وزن دارد یا گربه کاهش وزن نشان می‌دهد، ممکن است هشدارهایی از تغذیه نامناسب باشد.
• مشورت با دامپزشک: در صورت هرگونه تغییر در وضعیت سلامتی، اشتها یا دفع حیوان، حتما با دامپزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید تغذیه به درستی انجام می‌شود.